Theo dõi chỉ số chất lượng không khí là cách đơn giản và hiệu quả để biết môi trường xung quanh có an toàn cho sức khỏe. Chỉ số này thể hiện mức độ ô nhiễm không khí, dựa trên nồng độ các chất như PM2.5, PM10, ozone, CO, NO₂, SO₂. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết các mốc AQI, cách nhận biết không khí sạch và hướng dẫn bảo vệ sức khỏe khi chất lượng không khí thay đổi.
Thang đánh giá chuẩn của chỉ số chất lượng không khí
Để biết mức an toàn của chất lượng không khí, bạn cần hiểu rõ về thang đánh giá AQI (Air Quality Index). Chỉ số này chuyển đổi nồng độ các chất ô nhiễm thành một con số duy nhất, phản ánh mức ảnh hưởng tới sức khỏe. Hệ thống AQI chia thành 6 mức cơ bản, từ “Tốt” đến “Nguy hiểm”.
- 0 – 50 (Tốt – Good): Không khí sạch, an toàn cho tất cả mọi người.
- 51 – 100 (Trung bình – Moderate): Chấp nhận được; người nhạy cảm có thể hơi khó chịu.
- 101 – 150 (Nhóm nhạy cảm – Unhealthy for Sensitive Groups): Trẻ em, người già và người có bệnh hô hấp nên hạn chế ra ngoài.
- 151 – 200 (Có hại – Unhealthy): Nhiều người có thể gặp kích ứng đường hô hấp, mệt mỏi.
- 201 – 300 (Rất có hại – Very Unhealthy): Tác động rõ rệt với mọi nhóm, nguy cơ sức khỏe tăng cao.
- 301 – 500 (Nguy hiểm – Hazardous): Mức cao nhất, cực nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người.
.jpg)
Hệ thống AQI chia thành 6 mức cơ bản từ “Tốt” đến “Nguy hiểm” (Nguồn: Airdog)
Chỉ số chất lượng không khí ở mức bao nhiêu được coi là an toàn?
Trong 6 mức trên, AQI 0–50 được coi là an toàn tuyệt đối. Người dân có thể thoải mái ra ngoài, tập luyện, hoạt động hằng ngày mà không gặp rủi ro.
Chỉ số nằm trong khoảng 0–50 phản ánh nồng độ chất ô nhiễm rất thấp. Bụi mịn, khí độc gần như không đáng kể, không gây ảnh hưởng sức khỏe. Người khỏe mạnh và người nhạy cảm đều có thể hít thở bình thường, sinh hoạt ngoài trời mà không cần biện pháp phòng ngừa đặc biệt.
Những lưu ý về chỉ số đo chất lượng không khí
Mức AQI thấp thể hiện không khí sạch, nhưng đôi khi vẫn cần quan sát các yếu tố khác để đảm bảo sức khỏe. Mức 0–50 là chuẩn an toàn, nhưng sự thay đổi theo giờ hoặc các nguồn ô nhiễm cục bộ có thể tạo ra những rủi ro nhất định. Dưới đây là các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số đo chất lượng không khí:
- Thành phần tính chỉ số: AQI được tính từ nhiều loại chất ô nhiễm khác nhau như PM2.5, PM10, O₃, CO, NO₂, SO₂. Một số chất độc hại có thể tăng cục bộ, ảnh hưởng sức khỏe ngay cả khi AQI tổng thấp.
- Thời gian và vị trí đo: AQI thay đổi theo giờ và khu vực. Mức 50 vào buổi sáng không đảm bảo cả ngày hay tại tất cả vị trí.
- Nhóm nhạy cảm: Trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh lý nền nên thận trọng. Ngay cả khi AQI nằm trong khoảng an toàn, nhóm này vẫn có thể gặp khó chịu nếu phơi nhiễm lâu.
Khi AQI ở mức an toàn, bạn cần lưu ý những điều sau đây để chăm sóc sức khỏe:
- Mở cửa để thông gió, tận dụng không khí sạch vào nhà.
- Tập luyện ngoài trời bình thường, không cần đeo khẩu trang.
- Theo dõi chỉ số trong ngày để kịp thời nhận biết nếu chất lượng không khí xấu đi.
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, rửa tay, tắm sau khi ra ngoài để hạn chế bụi bám vào da và quần áo.
.jpg)
Bạn nên mở cửa để thông gió khi AQI ở mức an toàn (Nguồn: Kinh Tế Đô Thị)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về mức an toàn của chỉ số chất lượng không khí
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về mức an toàn của chỉ số chất lượng không khí:
1. AQI bao nhiêu được xem là an toàn tuyệt đối?
Khoảng 0–50. Đây là mức “Good”, không khí sạch và an toàn cho mọi người.
2. Nếu AQI 70 thì có cần hạn chế ra ngoài không?
AQI 70 thuộc mức “Trung bình” (Moderate). Người khỏe mạnh không cần lo lắng, nhưng người nhạy cảm nên để ý nếu cảm thấy khó chịu.
3. Có cần đeo khẩu trang khi AQI ở mức an toàn không?
Không cần, trừ khi có bụi, khói hoặc ô nhiễm cục bộ xuất hiện. Khẩu trang hữu ích khi đi qua nơi đông người hoặc đường phố nhiều bụi.
Theo thang AQI, chỉ số chất lượng không khí từ 0–50 được xem là an toàn tuyệt đối cho sức khỏe. Người dân có thể yên tâm hít thở, sinh hoạt và vận động ngoài trời. Sử dụng thông tin từ AQI đúng cách sẽ giúp mỗi người chủ động bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.
Xem thêm:


.jpg)
.png)