Trong những năm gần đây, nhu cầu theo dõi chỉ số chất lượng không khí tăng mạnh vì mức độ ô nhiễm gia tăng tại nhiều đô thị lớn. Người dân quan tâm hơn đến ngưỡng an toàn và ngưỡng nguy hiểm khi không khí chứa bụi mịn, khí độc và các chất gây hại. Câu hỏi “ngưỡng nào được xem là cực nguy hiểm” luôn là thắc mắc phổ biến khi chỉ số tăng cao bất thường. Bài viết này sẽ giải thích rõ ràng và đưa ra cách nhận biết các mức cảnh báo để bảo vệ sức khỏe mỗi ngày.
Các mốc đánh giá quan trọng trong chỉ số chất lượng không khí
Thang đo AQI (Air Quality Index) được nhiều quốc gia sử dụng và là chuẩn phổ biến nhất hiện nay. Các chuyên gia môi trường dựa trên nồng độ bụi mịn PM2.5, PM10, ozone, SO₂, NO₂ và CO để đưa ra con số đại diện cho chất lượng không khí tại từng thời điểm. Dưới đây là thang đo AQI chuẩn quốc tế, được sử dụng rộng rãi:
- AQI 0 – 50: Tốt (Xanh lá): Mức này thể hiện không khí an toàn cho sức khỏe.
- AQI 51 – 100: Trung bình (Vàng): Khá an toàn, tuy nhiên người nhạy cảm có thể hơi khó chịu.
- AQI 101 – 150: Ảnh hưởng nhóm nhạy cảm (Cam): Trẻ em, người cao tuổi hoặc người có bệnh hô hấp cần hạn chế ra ngoài.
- AQI 151 – 200: Có hại cho sức khỏe (Đỏ): Nhiều người có thể bị kích ứng đường hô hấp hoặc cảm giác mệt.
- AQI 201 – 300: Rất có hại (Tím)” Nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe tăng mạnh ở mọi nhóm.
- AQI 301 – 500: Nguy hiểm (Nâu) Mức cao nhất, có thể coi là cực nguy hiểm cho sức khỏe con người.
.jpg)
Thang đo AQI được nhiều quốc gia sử dụng và là chuẩn phổ biến nhất hiện nay (Nguồn: Bách Hóa Xanh)
Ngưỡng nào trong chỉ số chất lượng không khí được coi là cực nguy hiểm?
Khi chỉ số chất lượng không khí chạm ngưỡng 301 – 500, môi trường được xếp vào mức “Hazardous”. Đây là mức cực nguy hiểm với các tác động sau:
- Người khỏe mạnh có thể gặp các triệu chứng như khó thở, đau đầu, tức ngực, đau mắt, ho khan.
- Nhóm nhạy cảm có nguy cơ bị kích phát bệnh hô hấp, viêm phổi cấp, suy giảm chức năng phổi.
- Người lớn tuổi hoặc người mắc bệnh tim mạch dễ bị rối loạn nhịp tim và giảm khả năng tuần hoàn.
- Trẻ nhỏ dễ bị kích ứng đường thở do hệ miễn dịch còn yếu.
- Phơi nhiễm lâu dài làm tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
Khi chỉ số chất lượng không khí nằm ở mức này, các chuyên gia môi trường khuyên mọi người nên ở trong nhà, đóng kín cửa, dùng máy lọc không khí và hạn chế tối đa tiếp xúc ngoài trời. Nếu bắt buộc phải ra ngoài, bạn hãy dùng khẩu trang N95 hoặc tương đương giúp giảm rủi ro hít phải bụi mịn.
Cách nhận biết khi chỉ số chất lượng không khí tăng cao
Để chủ động bảo vệ sức khỏe, người dân cần nhận biết các dấu hiệu của cơ thể khi AQI tăng:
- AQI 151 – 200: Người khỏe mạnh có thể cảm thấy khó chịu; nhóm nhạy cảm dễ mệt mỏi, khó thở.
- AQI 201 – 300: Cơ thể phản ứng mạnh hơn với bụi mịn và khí độc. Ho, viêm mũi, mệt mỏi và kích ứng mắt xuất hiện rõ rệt.
- AQI > 300: Hầu hết mọi người có khả năng bị ảnh hưởng trực tiếp. Nguy cơ tổn thương phổi tăng nhanh, tình trạng kéo dài có thể dẫn đến bệnh mãn tính.
Những biện pháp đơn giản sau đây sẽ giúp giảm đáng kể tác động từ không khí bẩn đến cơ thể:
- Theo dõi chỉ số chất lượng không khí liên tục trong ngày.
- Hạn chế vận động ngoài trời khi chỉ số AQI vượt 200.
- Đeo khẩu trang lọc bụi mịn nếu bắt buộc phải ra ngoài.
- Đóng kín cửa, sử dụng máy lọc không khí để giảm bụi mịn trong nhà.
- Tăng cường dinh dưỡng và bổ sung nước, giúp cơ thể khỏe mạnh hơn trong những ngày ô nhiễm cao.
.jpg)
Bạn nên hạn chế vận động ngoài trời khi chỉ số AQI vượt 200 (Nguồn: Tinh Tế)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về chỉ số đo chất lượng không khí
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về chỉ số đo chất lượng không khí:
1. Mức AQI bao nhiêu được coi là cực nguy hiểm?
Mức từ 301 trở lên được xem là cực nguy hiểm và gây ảnh hưởng mạnh đến tất cả nhóm dân cư.
2. AQI ở mức 200 có cần hạn chế ra ngoài không?
Có. Đây là mức gây hại rõ rệt cho sức khỏe. Bạn nên hạn chế ra ngoài, nhất là người già và trẻ nhỏ.
3. Chỉ số chất lượng không khí có thể vượt 500 không?
Một số khu vực có thể ghi nhận con số vượt 500. Máy đo thường quy về 500 nhưng mức ô nhiễm thực tế có thể cao hơn nhiều.
Như vậy, chỉ số chất lượng không khí ở mức từ 301 trở lên được xem là cực nguy hiểm và gây rủi ro lớn cho sức khỏe. Mức từ 201 trở lên cũng tạo ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực nếu phơi nhiễm trong thời gian dài. Mỗi người có thể chủ động bảo vệ bản thân thông qua các biện pháp như đeo khẩu trang, hạn chế hoạt động ngoài trời và sử dụng máy lọc không khí.
Xem thêm:
Chỉ số chất lượng không khí ở mức bao nhiêu được coi là an toàn?
5 cách bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình khi không khí bị ô nhiễm


.jpg)
.png)