Bánh chưng là món ăn mang ý nghĩa sum vầy đặc trưng của ngày Tết. Cách bảo quản bánh chưng hiệu quả phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ, độ thoáng khí, thời điểm mở bánh và cả phương pháp xử lý sau khi dùng. Khi hiểu đúng nguyên tắc, bánh có thể giữ được hương vị dẻo thơm vốn có trong nhiều ngày mà không bị thiu hay mốc.
Vì sao bánh chưng dễ bị thiu và mốc?
Bánh chưng làm từ gạo nếp, đậu xanh và thịt mỡ, được hấp hoặc luộc trong nhiều giờ. Cấu trúc giàu độ ẩm và chất béo khiến bánh thơm ngon, mềm dẻo nhưng cũng dễ bị vi khuẩn hoặc nấm mốc phát triển nếu thời tiết nóng, ẩm hoặc bảo quản không đúng cách.
Bên cạnh đó, gạo nếp khi nguội sẽ giữ ẩm nhiều hơn gạo tẻ, do đó bánh càng dễ “xuống nước” nếu không thoáng khí. Trong thời điểm Tết, nhiệt độ dao động lớn giữa ngày và đêm khiến bánh dễ hấp hơi, tạo môi trường ẩm ở lớp lá ngoài, từ đó dễ phát sinh nấm mốc.
Một số sai lầm phổ biến thường đến từ thói quen cất trữ bánh khi còn ấm khiến hơi nước bị giữ lại, đặt bánh ở nơi bí khí hoặc gần nguồn nhiệt cao khiến bánh nhanh bị chua. Ngoài ra, sau khi cắt, phần mặt bánh tiếp xúc trực tiếp với không khí sẽ dễ nhiễm khuẩn nếu không bọc kín.

Bánh chưng dễ bị thiu, mốc nếu không bảo quản kỹ (Ảnh: Bách hóa Xanh)
Cách bảo quản bánh chưng đúng chuẩn theo từng điều kiện
Hiệu quả bảo quản bánh phụ thuộc vào nơi cất giữ và trạng thái của bánh. Khi lựa chọn phương pháp phù hợp với điều kiện thực tế, bánh sẽ giữ được độ thơm dẻo lâu hơn đồng thời giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.
Bảo quản bánh chưng ở nhiệt độ phòng
Bảo quản ở nhiệt độ phòng phù hợp khi thời tiết se lạnh hoặc dưới 20 – 22°C. Khi khí hậu khô thoáng, bánh có thể giữ được 2 – 3 ngày nhưng vẫn cần bảo đảm không để gần bếp hay nơi có hơi nóng.
Bánh cũng cần được lau khô bề mặt lá trước và sau khi luộc, treo hoặc đặt trên bề mặt sạch, thoáng khí để giúp bánh “thở”, hạn chế hấp hơi. Nếu thời tiết ấm hoặc có dấu hiệu lá bánh mềm ướt cần chuyển sang bảo quản lạnh để tránh chua và mốc.

Bánh chưng ở nhiệt độ phòng giữ được 2 - 3 ngày (Ảnh: Gạo Phương Nam)
Bảo quản bánh chưng trong ngăn mát hoặc ngăn đông tủ lạnh
Bảo quản bằng tủ lạnh là phương án phù hợp nhất nếu muốn giữ bánh lâu ngày. Trước khi cho vào tủ lạnh nên lau khô lớp lá ngoài và bọc thêm một lớp màng thực phẩm hoặc túi kín để tránh hút mùi. Với ngăn mát, bánh có thể dùng trong 4 – 5 ngày trong tình trạng vẫn giữ độ dẻo. Nếu cần để lâu hơn, ngăn đông là lựa chọn tối ưu khi có thể bảo quản kéo dài tới vài tuần.
Khi lấy ra sử dụng nên hấp hoặc luộc lại để bánh chưng nóng mềm, tránh làm nóng trực tiếp bằng lò vi sóng khi bánh còn đông đá. Việc rã đông tự nhiên hoặc hấp sẽ giúp phần nếp giữ độ dẻo thay vì bị tách lớp.
Bảo quản bánh chưng sau khi đã cắt
Khi bánh đã cắt, thời gian sử dụng giảm đáng kể vì phần nhân bên trong tiếp xúc trực tiếp với không khí, từ đó nguy cơ nhiễm khuẩn tăng cao. Tốt nhất bạn nên bọc kín phần phần bánh chưng đã cắt bằng màng bọc thực phẩm hoặc đặt vào hộp có nắp kín. Bánh chưng đã cắt chỉ nên giữ trong ngăn mát tối đa 2 – 3 ngày để đảm bảo an toàn. Khi ăn lại nên hấp nóng đều để tránh hiện tượng bánh bị sượng ở phần nếp hoặc mỡ bị đông.

Bánh chưng đã cắt không nên để lâu (Ảnh: Xanh SM)
FAQ – Câu hỏi thường gặp về cách bảo quản bánh chưng
1. Bánh chưng để được mấy ngày ở nhiệt độ thường?
Trong điều kiện thời tiết lạnh và khô, bánh có thể để được khoảng 2 - 3 ngày. Nếu nhiệt độ trên 25°C hoặc độ ẩm cao, thời gian có thể rút ngắn chỉ còn 1 – 2 ngày.
2. Nên để bánh chưng trong ngăn mát hay ngăn đá?
Ngăn mát phù hợp khi muốn sử dụng trong vài ngày, ngăn đông dùng khi cần lưu trữ lâu hơn nhưng phải rã đông đúng cách để giữ kết cấu dẻo thơm.
3. Có nên hấp lại bánh chưng mỗi ngày để giữ độ ngon không?
Không cần, chỉ nên hấp khi chuẩn bị ăn. Nếu bảo quản trong ngăn mát, hấp một lần trước khi dùng là đủ để bánh giữ trọn hương vị.
Việc nắm rõ cách bảo quản bánh chưng không chỉ giúp giữ được hương vị truyền thống mà còn đảm bảo an toàn thực phẩm trong suốt những ngày Tết. Khi hiểu đúng phương pháp và lựa chọn hình thức bảo quản phù hợp với điều kiện thực tế, bánh chưng sẽ luôn thơm ngon mà không lo thiu hoặc mốc.
Xem thêm:
Hướng dẫn gói bánh chưng vuông đẹp bằng khuôn
Ý nghĩa bánh chưng ngày Tết & cách gói bánh chưng xanh rền, thơm ngon





.jpg)
.png)

