Hộ kinh doanh có hạn chế gì trong việc mở rộng quy mô?

Việc mở rộng quy mô kinh doanh là mục tiêu của nhiều chủ hộ nhưng không phải ai cũng biết rõ hộ kinh doanh có hạn chế gì trong việc mở rộng quy mô. So với doanh nghiệp, hộ kinh doanh gặp nhiều ràng buộc về pháp lý, tài chính và khả năng mở rộng địa điểm. Việc nắm rõ những hạn chế này giúp chủ hộ đưa ra quyết định phù hợp, lựa chọn mô hình kinh doanh tối ưu cho sự phát triển lâu dài.

Hộ kinh doanh có hạn chế gì trong việc mở rộng quy mô?

Trước khi quyết định mở rộng hoạt động kinh doanh, các chủ hộ nên hiểu rõ những hạn chế mà hộ kinh doanh gặp phải. Mặc dù mô hình này đơn giản và dễ quản lý nhưng vẫn tồn tại nhiều giới hạn về vốn, pháp lý, quy mô và thủ tục hành chính.

Dưới đây là những điểm hạn chế chính cần lưu ý:

• Hạn chế về vốn và huy động tài chính: Hộ kinh doanh chủ yếu dựa vào vốn tự có của chủ hộ. Việc huy động vốn từ ngân hàng hoặc nhà đầu tư gần như bị hạn chế, khó mở rộng quy mô lớn.
• Trách nhiệm pháp lý: Chủ hộ kinh doanh chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân. Điều này làm tăng rủi ro khi kinh doanh mở rộng gặp khó khăn hoặc phát sinh nợ.
• Hạn chế về địa điểm và chi nhánh: Hộ kinh doanh chỉ được đăng ký một trụ sở chính và không được mở chi nhánh hay văn phòng đại diện. Hoạt động tại các địa điểm khác ngoài trụ sở chính phải thông báo cơ quan thuế, dẫn đến khó quản lý.
• Giới hạn ngành nghề và tên hộ kinh doanh: Chỉ được đăng ký một số ngành nghề nhất định và tên hộ không được trùng hoặc gây nhầm lẫn trong phạm vi quận/huyện. Điều này hạn chế quyền tự do thương hiệu và mở rộng kinh doanh đa ngành.
• Hạn chế về hóa đơn và thuế: Hộ kinh doanh không được xuất hóa đơn VAT và không được khấu trừ thuế GTGT. Điều này gây khó khăn khi giao dịch với đối tác lớn hoặc muốn mở rộng thị trường.
• Hạn chế về nhân sự: Chỉ có một người đứng tên là chủ hộ kinh doanh, không có cơ cấu quản lý phức tạp. Khi muốn mở rộng, chủ hộ phải tự quản lý mọi hoạt động, tăng áp lực và khó triển khai.

Hình thức hộ kinh doanh gặp nhiều hạn chế trong việc mở rộng quy mô (Ảnh: VnEconomy)

Có được chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp?

Có. Hộ kinh doanh hoàn toàn có thể chuyển sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Quá trình chuyển đổi thực hiện theo Điều 27 Nghị định 168/2025/NĐ-CP gồm hai bước chính:

Bước 1: Đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh nộp hồ sơ tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh nơi đặt trụ sở chính của doanh nghiệp.

Hồ sơ đăng ký bao gồm:

• Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
• Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp theo Điều 24 Nghị định 168/2025/NĐ-CP, tùy loại hình doanh nghiệp mà hộ kinh doanh lựa chọn. Hồ sơ này không bao gồm bản sao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
• Trường hợp có nhà đầu tư nước ngoài hoặc tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tham gia góp vốn, mua cổ phần hoặc phần vốn góp, hồ sơ phải kèm bản sao văn bản chấp thuận của Cơ quan đăng ký đầu tư.

Bước 2: Chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh sau khi chuyển đổi

Sau khi doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh sẽ chấm dứt hoạt động theo quy trình sau:

• Trong 2 ngày làm việc, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh gửi thông tin thành lập doanh nghiệp cho cơ quan đăng ký cấp xã nơi hộ kinh doanh đặt trụ sở.
• Cơ quan đăng ký cấp xã thực hiện:

• Gửi thông tin chấm dứt hộ kinh doanh cho cơ quan thuế.
• Đăng thông báo công khai việc hộ kinh doanh đang làm thủ tục chấm dứt trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
• Cập nhật trạng thái pháp lý sang “đang làm thủ tục chấm dứt”.

• Khi cơ quan thuế xác nhận hộ kinh doanh đã hoàn thành nghĩa vụ thuế, thông tin sẽ được gửi lại cơ quan đăng ký cấp xã.
• Trong 3 ngày làm việc kể từ khi nhận xác nhận, cơ quan cấp xã chuyển trạng thái pháp lý hộ kinh doanh thành “đã chấm dứt hoạt động” trên cơ sở dữ liệu quốc gia.

Lưu ý: Kể từ thời điểm doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận, hộ kinh doanh không được tiếp tục hoạt động.

Hộ kinh doanh hoàn toàn có thể chuyển đổi sang doanh nghiệp (Ảnh: Người Quan Sát)

FAQ – Câu hỏi thường gặp về hình thức đăng ký hộ kinh doanh

Dưới đây là câu trả lời cho các câu hỏi phổ biến về hình thức đăng ký hộ kinh doanh.

• Hộ kinh doanh có thể mở chi nhánh không?

Không, theo quy định hiện hành, hộ kinh doanh không thể mở chi nhánh để hoạt động.  Hoạt động tại các địa điểm khác ngoài trụ sở chính phải thông báo cơ quan thuế.

• Hộ kinh doanh muốn huy động vốn cần làm gì?

Huy động vốn của hộ kinh doanh chủ yếu dựa vào vốn tự có hoặc vay từ bạn bè, người thân. Để thuận tiện hơn trong huy động vốn, hộ kinh doanh có thể chuyển đổi thành doanh nghiệp để dễ dàng tiếp cận các nguồn tài chính lớn hơn

• Có thể chuyển đổi hộ kinh doanh sang doanh nghiệp khi nào?

Theo quy định, hộ kinh doanh có thể chuyển sang doanh nghiệp khi đã đủ điều kiện về pháp lý, hoạt động ổn định và có kế hoạch mở rộng quy mô dài hạn.

Bài viết trên đã giúp bạn trả lời câu hỏi “Hộ kinh doanh có hạn chế gì trong việc mở rộng quy mô”. Chủ hộ cần cân nhắc kỹ lưỡng nếu có kế hoạch phát triển lâu dài, đồng thời xem xét chuyển đổi sang doanh nghiệp để tận dụng tối đa quyền lợi và khả năng mở rộng, giảm rủi ro cá nhân.

Xem thêm:

Hộ kinh doanh chuẩn bị đóng thuế 17% lợi nhuận: Thực hư ra sao?

Kinh doanh tạp hóa nên đăng kí hộ kinh doanh hay doanh nghiệp?